Asy999
Модератор
- Сообщения
- 4 689
- Реакции
- 17 527
- Баллы
- 499
- Меценат
- Автор темы
- #1
Спачатку прачытаць малітву "Отче наш", а затым над крыжам тры разы, кожны раз сплюнуць праз левае ппячо:
- Кіла-кіліца, чырвоная дзявіца, тут табе не садзіцца, тут табе не ляпіцца. Садзіцца табе, ляліцца табе сярод цёмных лясоў, крутых берагоў, зыбучых пяскоў, дзе людзі не ходзяць, птушкі не летаюць. Там табе садзіцца, там табе ляпіцца, а з рабы божай(го) (імя) адысці. У імя Бацькі і Сына і Святога Духа. Амінь, амінь, амінь.
Кілу мазаць безымянным пальцам на ноч, да раніцы з ложка не падымацца.
***
Палажыць побач з сабою сучок, глядзець на яго і гаварыць: Грыжа, грыжа, грызёш мяне раз, а я цябе - два, грызёш мяне два, то я цябе - тры, грызёш мяне тры, то я цябе - чатыры, ты мяне - шэсць, я цябе - сем, ты мяне - сем, то я цябе саўсем.
Пасля гэтага трэба грызнуць грыжу і плюнуцъ на сучок. Слюну з сучка мезінцам узяць і мазаць кругом грыжы, гаворачы:
- Як сучок нямой, штоб і грыжа мая навекі занямела.
***
Первым разам, добрым часам Госпаду Богу памалюся. Прачыстай Мацеры пакланюся. Грыжа-грыжуха, ідзі на стара дубішча. Там табе сталы пазасціланы, кубкі паналіваны. За тымі сталамі сядзелі тры дзявіцы, адна - шыла, а другая - вышывала, а трэцця -нічога не знала, толькі грыжу выгаворвала: і родную, і прыродную, і спешную, і падуманую. Тут табе, грыжа, не стаяць, не калоць, не балець, а зразу занямець. А я цябе буду выгаворваць і выдымаць з буйнага жывата, з белага цела, з румянага ліца, з ярых вачэй. Чорт цябе, народжаную, хрышчоную, малітоўную.
***
Водзяиь змылкамі вакруг грыжы і загаворваюць тры разы, пасля чаго змылак зносяць у лес:
- Грызі-грызуня, сарока-балтуння, нясі далей у лес цёмны, у балота глыбокае грызоту, маяту з цела бела. Амінь, амінь, амінь.
***
Чытаюць на воду, хрэсцяць бальное месца і даюць піць бальному, прыгаворвая тры разы, пасля гэтага крэсцяцца.
У сінім моры - шчука, падайду бліжа, кланяюся ніжа. Ты, шчука, вынь з раба божага (імя) грыжу-кілу красну, белу, нутрану, касцяну, жыльну, пупавінну, мядову. Камень крэпкі, а слова мае пакрапчэй камня. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць на пуп младзенца, закусуюць пупок тры разы і плююць тры разы праз левае плячо, прыгаворваюць:
- Не грызі, кіла-грыжа, младзенца (імя). Я зубамі загрызу, я сама праглыну, будзе мой загавор-прыгавор крэпак і лепак, крэпча камня калёнага, крэпча сгралы вострай, крэпча нажа булатнага. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць пасля раджэння младзенца, перавязвая наварождзенаму пупок:
- Бабушка Саламанідушка ў Прысвятой Багародзіцы. Кілу-грыжу загаворваю шчэкамі меднымі, зубамі жалезнымі. Так і я загаворваю ў раба божага (імя). Будуць мае словы крапчэй да ляпчэй. Амінь, амінь, амінь.
***
Першым разам, божым часам Госпаду Богу памалюсь, етаму дзянечку, святому вечарочку (ці ранню). Грызь-грызішча, ідзі на кладбішча, там пеўні не пяюць, мерцвяцы не ўстаюць, там сталы новью, скацеркі пазасціланыя. Там табе, грызь, папіць, пагуляць, а ў етага младзенца на вечны век грыжы не бываць
***
Ад удару
Ляцела сава, за сталамі не была, мёду, віна не піла. У мяне, у Ганны хрышчонай, удару і звіху ў назе, у руцэ не было. Прачыста Божа Маць, прыступацьме і гэту балсзнь на быстрыя воды адсылацьме.
Вымаўляецца на любое імя, у любы дзень і час. Прагаворваецца дзевяць разоў.
***
Перад тым, як прагаворваюць замову, чытаюць "Отча наш ".
У полі стаіць груша, каля грушы - прыстол, на прыстоле сядзяць тры сястрыцы. Адна - лён цярэ, другая - меле, трэцяя удар выганяе, У раба божага (імя) па касцях не хадзіць, косці не ламіць. Амінь.
***
Ад звіху, удару
Першым разам, летным часам Госпаду Богу памалюся, святой Прачыстай Маці пакланюся. Святая Прачыста, прыступі, дапамажы. Ляціць воран з чужой стараны. Сеў на варотах у чырвоных ботах, хацеў мора запаліць. Як жа мору не гарэць, а ў (імя) звіху, удару не балець.
Пераказаць тры разы.
***
Шла Маць Прачыстая к (імя) звіх выгаварываць і ўдар выдумаць, усе костачкі і сустаўкі састаўляць, і сінія жылы выцягваць, на сінія моры, на ніцыя лозы, на топкія балоты ізсылаць. Там вам гуляць і буяць, у рабы божай (імя) не бываць. Hi я знаю, Гасподзь знае i нам памагае. Я - з духам, а Бог - з помашчу.
Прамаўляць тры разы.
***
Вывіх
Вывіх, вывіх, не будзь ліх (тры разы). Прашу, упрашываю, выхадзі з румянага мяса, жолтай косці. Станет Маць Прачыстая на помашч. Я не памагу, сам Гасподзь паможа. Я - са словам, Бог - з помашчу. Як дух мой лёгак, штоб так (імя) стала легка.
***
Первым разам, божым часам Госпаду Богу памалюсь, святой Мацеры Прачыстай пакланюсь. Святыя святцы, вы - памашнікі, памагаеце всему міру, памажыце і мне раба божа (імя) вывіх выгаварыць.
Ехал Гасподзь Бог на вараном кане па залатом масту. Мосцік абурылся, ножка вывіхнулась. Удар - падскачыл жар. Касці не ламі, гарачай крыві не разлівай. Манер Прачыстая стаяла, косці ўстанаўляла, да помашч (імя) давала. На сінім моры белы камень ляжьшь, на том камне тры сястрыцы сядзіць. Ані не ш'ют, не вышывают, толька вывіх выгаварывают.
***
Удар
Удар словам разганяю, касці і суставы на места ўпраўляю, кроў кіпучую ўнімаю, Госпада Бога на помашч прызываю. Шол Гасподзь Бог чэраз каменны мост, на залатую грасцінку апірался, шолкавым платком уцірался, раба божай (імя) помашч даваць сабірался. Вся боль твая раба божа (імя) сквозь тот мост правалілась, костачкі, сустаўчыкі на места ўстанавілісь, кроў гарачая на жылам сцялілась. Амінь!
Тры разы.
***
Ад удару, звіху, расцяжэння
Першым разам, добрым часам прашу Госпада Бога і Духа Святога. Ішоў Хрыстос чэраз калінавы мост з двума апосталамі. Мост зламаўся, рабы божай (імя) удар балець суняўся. Ты, удар, перастань, балець не стань, па касці не хадзі, касці не ламі, сініх жыл не сушы, рыжага мяса не крышы, костачка да костачкі, сустаў на сустаў, штоб балець перастаў. Я - словам, а Гасподзь Бог - з помашчу.
***
Ад звіха
У чыстым полечку ехау Божачка на сівінькім коніку. Конь спатыкнуўся, звіх звіхнуўся. Канёчак устаў - звіх на места стаў, костачка ў костачку, суставічак у сустаўку, жылачка к жылачцы, цела к целу, мяса к мясу. Як сухому дубу ў лесе не раскідацца, так звіху не атрыгацца. Амінь.
***
Госпаду Богу памолімся, Ісусу Хрысту паклонімся. Ехаў Ісус Хрыстос із нябёс на сівом кане, конь спатыкнуўся, сустаў ушчаўкнуўся. Шлі тры пані купалі, траўку шчыпалі, сустаў устаўлялі: косці - к касцям, мошчы - к машчам, ізвіх шэпталі. Амінь.
Паўтараць замову тры разы. У час маўлення замовы той, хто яе чытае, павінен сваімі рукамі масіраваць тое месца, якое ў чалавека баліць.
***
Госпадзі Божа, прыступі, Госпадзі Божа, памажы, свята Прычыста, свята нядзелька, святы ауторак хрыстовы. Святы Божа гасудар, я прыступаю, звіх, ятрасць і ўдар угавараю. Ішла баба за дзевяць міль, несла пясок на вілках, нясокупаў і звіх, ятрасць і ўдар пранаў.
***
Ад удараў
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Божай Маці пакланюся. Прачыстая Божая Маці з прыстолу уставала, рабе божай (імя) помачы стала, удар шаптала. Вдарнічку, пакоціся па бурачнічку, не всхожайся не ў дзяньку, не ў маладзічку, не ў прекросе. Больш табе, удару, не схожаці ніколі, сколькі ў гаду празнікаў, столькі прыдзе памочнікаў. Амінь, Госпадзі.
***
Звіх і опухаль
Прошу цябе, Господа Бога, і цябе, святая Прочістая Матка Божая, прыступіце і памажыце (імя). Звіх, по косці не ходзі, косці не ломі, одкуль вы взяліся, одкуль показаліся, я ж цябе ўмаляю, я ж цябе ўговораю, за ніцые лозы отправляю, я - со словамі, а Бог - с помоччю.
Дзевяць раз.
***
От удара
Прошу цябе, Господа Бога, і цябе, святая Прочістая Матка Божая, прыступі і памажы (імя). Удар, по косці не ходзі, косці не ломі. Я цябе ўмаляю, я цябе ўговораю, па места ўстонавляю, сустаў с суставом, костка с косткой, жыла с жылой, кров с кровью, штоб не очіналася, не ўпаміналася на востаньі ўсхода і молодзіком, ні во векі веков. Господзі, злюбі мой дух.
Тры раза.
***
Узяць сухі бярозавы дубчык і вадзіць ім.
- Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Як этому дзераву парасткаў не пускаць, так этому удару тут не буваць. К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
Ад звіху
Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса. Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Ішоў звіх ударом цераз дзевяць суставаў, звіх касцяны, звіх дзеравянны. Дзе ты стаў: ці на маету, ці на гладкай дарозе. Я ж цябе ўгавараю, умаўляю з белае касці, з чырвонас крыві, жоўтого мозгу, румяного цела (імя) Богом слыхом і помоччу.
***
Госпаду Богу памалюся, Мацеры Божай пакланюся. Устаньце, усе святыя, на помач з (імя) звіх гаварыць. Ехаў Ісус Хрыстос з Сіянскай гары на сваім кані праз огненную рэчку, праз драцяны мост. Мост пераламаўся, конь спатыкнуўся, сустаў на месца стаў. Штоб гэтаму рабу божаму звіх мінуўся. Амінь.
***
Прасвятая Прачыста ехала на сівым кані чэраз залаты мост. Конь спатыкнуўся, сустаў звіхнуўся. Конь устаў, сустаў на месца стаў. Амінь.
Дуць на звіхнутае месца і пляваць убок. Бабка-шаптуха замаўляе і гладзіць звіхнутае месца Пасля кажнага пранаўлення накладваюць крыж.
***
Зглаз і падзіўкі
Рання зараніца, і асподня памашніца. Я - словам, Гаспод - з помашчу. Падзівак, зглаз мужчынскія, жаночыя, дзявочыя, хлапечыя, парабечыя, ветраныя, вадзяныя. Прачысга Божа Маць, прыступацьме, гэтыя ўрокі, падзіўкі забірацьме. На сухія ляса, на ніцыя лозы, на быстрыя воды адсылацьме.
Прагаворваецца раніцай або днём дзевяць разоў на імя таго, хто хварэе.
***
Ад сглазу
Наліць у стакан вады чуць болей палавіны. Затым палажыць у яго нож, вілку, сталовую і чайную ложкі, як бы абмыць іх у стакане і вынуць. Адпіць некалькі глыткоў вады із стакана. Затым легці ў караваць і абцерці вадой ногі, рукі, жывот, грудзі і ліцо. Пастарацца паскарэй заснуць. Пасля сну ад зглазу не застанецца і сляда.
***
Ад зглазу дурнога
Ва імя Атца і Сына і Святага Духа, цара зямнога, пара марскога, цара нябеснага, спасі, памілуй раба (імя) ад дурнога зглазу і ад ліхога чалавека
***
Госпадзі Божа, васкрэсні, маю малітву вазлюбі, вазнесі да Госпада Бога і Мацеры Прачыстай. Вячэрняя ілі утренняя зорачка, Прачыстая Матачка, прыступісь на помач, святы (панядзельнічак, уторнічак), на ратуначак. Не сама гавару, з сабой разгаварываю, а Гасподзь Бог са мной і Мацер Божая. Iду я шырокай дарогай, устрэчу самога Госпада Бога і Маць Прачыстую, Госпада Бога з праскурай, Мацер Прачыстую з пасхай, ка мне ўсех людзей з дабратой і ласкай. Штоб яны пілі і елі, на мяне ласку мелі, штобы яны пілі, гулялі, ка мне чэсць малі.
***
Госпадзі Божа, васкресні, маю малітву вазлюбі, вазнесі да Госпада Бога і Мацеры Прачыстай. Вячэрняя ілі утренняя зорачка, Прачыстая Матачка, прыступісь на помач, святы (панядзельнічак, уторнічак...), на ратуначак. Не сама гавару, з сабой разгаварываю, а Гасподзь Бог са мной і Мацер Божая. 1ду я на суд, навстрэчу мне гроб нясут. Уперадзі замок закрыт на 12 замкоў, на 12 дзвярэй. Так закрой ім, Госпадзі, губы і зубы.
***
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Мацеры ўкланюся, якому там дзянёчку, такому і часочку, якой зарыцы, такой парыцы. Дай, Госпадзі, на помач рабу свайму (імя). Угаворваю, умаўляю падзіўнае, умоўнае, прыгаворнае, пацешнае, сонечнае, месячнае, ветраныя, агнявыя, віхраныя, хлапецкія, дзявочыя, сіраціныя, удавіныя, усіх людзей і маленькіх дзяцей. Угаворваю і з рук, і з ног, і з галавы, і з жывата, з рацівага сэрца, з краснай печані, з касцей па костачцы, з буйнай галавы, з русага воласа, з громкага голаса. Вымаўляю, Мацер Божую заступніцу на помач прызываю.
Замова паўтараейца тры разы.
***
Як баляць зубы
-Маладзічок, маладзічок, на тым свеце бываў?
- Бываў.
- Там маіх родных відаў?
- Відаў
- У іх зубы не баляць?
- Не баляць.
- Няхай і ў мяне не баляць.
Выконваецца ноччу або на світанні. Той, хто кажа, павінен стаяць на адным месцы, глядзець на месяц і прагаворваць замову.
***
Ад зубоў
Першым разам, лепшым часам, ранняю зарою, добраю парою, зоры-зараніны, божыя памашніцы. Сама я прыступаю, Госпада Бога і Прачыстую Маці на помач прызываю.
- Зубы-зубы, з чаго ж вы змяніліся?
- З вады, з яды. Прыдумчывыя, прыгаворчывыя, прыстрэчныя, прысмешныя.
- Маладзік-маладзік, у цябе рог залаты. Ты ў моры купаўся і нам паказаўся. Ці быў ты на тым свеце?
-Не.
-Ці бачыў майго дзеда?
-Не.
- Хай у (імя) не баляць і не шчымяць. Як на небе ясны месяц, а ў моры белы камень, а ў полі шэры заяц, як гэтым тром асобам за сталом не сядзець, судоў не судзіць, так у рачыстай, хрышчонай (імя) зубам не балець.
Чытаць тры разы, сплёўваць цераз левое плячо.
***
- Месяц, князь малады, у цябе рог залаты. Ці быў ты на тым свеце, ці бачыў мёртвых душ?
- Быў, бачыў. Мёртвыя ляжаць, ляжаць ціха.
- А ў іх зубы не баляць?
- Не.
- Няхай не баляць і ў мяне.
***
На рацэ, на моры (паутарыць тры разы), на моры, на акіяне (тры рачы) стаіць стульчык. На этам стульчыку сядзіць Прасвятая Багародзіца Маць. Яна загаварывае зубы. Зуб, зуб, не балі, зубную боль удалі.
Паутарыць тры разы.
***
Цемянны зуб
Зялёны дуб, зялёны дуб, вазьмі цемяннога зуба прыбуйнага, прымурованага, палуночнага, штоб не ачынаўся, не памінаўся ні васходам, ні поўднем, ні маладзіком.
Тры разы.
Запісанаў в. Новая Гусявіца ад Барабанавай Аляксандры Міхайлауны, 1941 г.и., студэнткай Барабанавай В.
***
Ад зубнога болю (зубішча)
Мацер Божая на прыстоле стаяла, з Ісусам Хрыстом разгаварывала, рабу божаму (імя) зубішча замаўляла. Зубішча, зубішча, ідзіце на лясішча, лясішча ападае, а зубішча ў раба божага(імя) зажывае. Амінь.
***
Для зубоў
Месяц - на небе, звер - у лесе, рыба - у моры. Штоб не балелі зубы ў раба божага (імя). Паўтараць тры разы.
***
Нагаварыць на ваду і выпіць яе:
- Чатыры сястріцы, Захарій ды Макарій, сястра Дарья ды Марья, ды сястра Ульяна, самі гаварілі, кабы ў раба божего (імя) шчокі не пухлі, зубы не балелі век по веку, атныне до веку. Цем маім славам ключ і замок. Ключ - у воду, а замок - у гору.
***
Замовляць зубі на крапіве
Матушка-крапівушка, святое дзеревцо. Есць у меня раб божы, у его на зубах черві. Ты іх выведзі, а еслі не выведзеш, то я цебя вісушу, а выведзеш, то я цебя в треці дзень отпушчу. Амінь.
***
Калі прамаўляюць гэту замову, маюць наўвазе того, хто зусім нядаўна помер. Той, хто прамаўляе, павінен быў ведаць гэтага чалавека
- Месяц-маладзічэ, ты ходзіш па небу, бачыш (таго, хто памёр), цi не баляць у мертвеца зубы?
- Не.
- Хай не баляць і ў мяне.
***
Замова гаворыцца тады, калі чалавек первы раз пабачыць маладзік. Перакрасціцца і не саступаючы з места і паглядаючы на сярпок, прагаварьщь тры разы замову з упамінаннем маладзіка. Нельга замову шаптаць под строкой, а на дварэ, відам да месяца, а калі яго няма - пазіраць на неба. Можна стаяць на крыльцэ. Нават лепей, калі хворы стане нагамі на камень, можна ўзяцца за дубовы капок. Замаўляць на вадзе ці на хлебе:
- Маладзік мачады, у цябе рог залаты, на моры купаўся, мне паказаўся. Табе - цёмны ночьг, а мне - светлы очы. Табе - на высату, мне - на красату, табе - на ўбытак, а мне - на прыбытак. Пытаўся стары ў маладого, ці баляць зубы ў мяртвого. Не баляць у смерці і ў мяне да смерці.
***
Месяц ты, месячык, срэбныя рожкі, златыя ножкі. Зыдзі ты, месяц, здымі маю зубную скорбь, унясі боль пад воблакі. Мая скорбь ні мала, ні цяжка, а твая сіла магуча. Мне скорбі не пералесць, а тваёй сіле перанесць. Вось зуб, вось два, вось тры - усе тваі, вазьмі маю скорбь. Месяц ты, месячык, укрой ад мяне зубную скорбь.
***
Іду я ні вуліцаю, ні дарогаю, а па пустым завулкам, па вурагам, па каналам. Насустрач мне заяц. - Заяц ты, заяц, дзе твае зубы? Аддай свае мне, а мае вазьмі сабе. Iду я ні сцяжынкаю, ні дарогаю, а цёмным лесам, сырым борам. Насустрач мне серы воўк. - Воўча ты воўча, дзе твае зубы? Вось табе мае зубы, а ты аддай мне свае. Iду я ні зямлёю, ні вадою, а чыстым полем, квяцістым лугам. Насустрач мне старая баба. - Старая ты баба, дзе твае зубы? Вазьмі ты воўчыя зубы, аддай мне свае выпалыя. Замаўляю я зубы крэпка-крэпка ў раба (імя) па сей дзень, па сей час, на векі вякоў. Амінь.
***
Господу Богу помалюся, Господа Бога попрашу, прыступіце і памажыце (імя) зубы лечіць.
- Месяц, месяц, гдзе ты был?
- На том свеце.
- Мёртвых бачіў, што робяць мёртвые?
- Лежаць, не варочаюцца.
- Штобы ў раба божага (імя) зубы не балелі, не шчімелі, не варочаліся, ні всходом, ні подходом, ні молодзіком, ні во вскі веков. Моі слова, Гасподняя помоч. Амінь (тры раза).
***
От зубной скорби
Заря-зарица, красная девица, полуночница, в поле заяц, в море камень, на дне лимарь. Покрой ты, зарница, мои зубы скорбные своею фатою от проклятого лимаря. За твоим покровом уцелеют мои зубы. Враг лимарь, откачнись от меня, а если ты будешь грызть мои белые зубы, сокрою тебя в бездны преисподние. Слово мое крепкое.
***
На моры шчука, а ў лясу мядзведзь с однае чашы йілі і елі, штоб у (імя) зубы не балелі. К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
На моры, на акіяне, на востраве на Буяне стаіць апостальская царква, стаіць Маці Прысвятая Багародзіца і прыпадобны Анціпій, зубны цаліцель. Ен просіць і моліць угоднікаў божых аб рабе божам (імя), як бы ў вас, угоднікі божыя, зубы не балелі, так бы ў раба божага (імя) зубы не балелі. У імя Атца і Сына і Святога Духа. Амінь, амінь, амінь.
***
Чытаюць на маладзік тры разы і пры гэтым плююць тры разы проз левае плячо
- Месяц - у небе, сонца-у дубе, а чарвяк- у зубе. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць зубную боль намаладзік, выйшаўшы навуліцу:
- Млад месяц малады, на тым свеце быў? -Быў.
- Усопшых бачьгў?
- Бачыў.
- Як у ўсопшых зубы не баляць, так і ў раба божага (імя) зубы не баляць. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа. Амінь, амінь. амінь.
***
Чытаюць на маладзік, паказваюць на яловы сучок або на рэдзьку:
- На моры, на акіяне, на остраве на Буяне стаіць цэркаў. У цэркві гэтай сядзіць Маць Прысвятая Багародзіца і прынадобны Анціпей - зубны лекар. Просіць ён і моліць угоднікаў божых о рабе божай (імя). Як бы ў вас, угоднікі божыя, зубы не балелі, так бы не балелі зубы ў рабы божай (імя). Ва імя Атца і Сына і Духа Святага. Амінь, амінь, амінь.
***
На кладбішчы трэба ўзняць фартух, як баляць зубы, падайці к хрэсту і ля яго лентай ці фартухом абкруціць палец і выцярэць сабе ва рту і сказаць:
- Як (імя таго, на чэй магіле стаіць) сціснуў зубы, штоб так не балелі і ў мяне.
***
Выхажу з варот у вароты, з дзвярэй у дзверы, чыста неба пад сілы нябесныя. На небе, ясны зорачкі, свяціце. Мацер Божая па небу хадзіла з яркімі зорамі, з белымі зубамі, яркі зоры зажыгала, белы зубы замаўляла, штоб яркія зоры гарэлі, белы зубы не балелі.
***
Ад спуду
На сінім моры вышка, на той вышцы - дуб, на тым дубу - дванаццаць какатоў, на тых какатах - дванаццаць ангелаў, яны пяюць, васпяваюць, злога духа з раба божага (імя) выганяюць з касцей, рук, ног, галавы, цела. Згінь у ноч, як і ў дзень. Госпадзі, на помач. Амінь.
Прагаворваюць дзевяць разоў на ноч, калі спуд праяўляецца ноччу.
***
Першым разам, лепшым часам прашу Госпада Бога, святога Хрыста прыступі, дапамажы (імя) спалох лячыць. I прашу ўсіх жывых і мяртвых, старых і малых золата, срэбра прымайце, а (імя) здароўем надзяляйце, а вам - рай святы.
Пераказаць тры разы.
***
Шла красная дзевіца на мора гуляці, не ўмела яна ні ткаці, ні прасці, ні платков вышываці, ні взоры лячыці, толькі ўмела з (імя) пужанне, бальшое ліха лячыць, патайнік выдумаць з усіх касцей выбіраць і сустаўкі састаўляць і сінія жылы выцягіваць. Патайнік выдумаць, на сінія моры іх ссылаць, на ніцыя лозы, на топкія балоты, там вам гуляці і буяці, у рабы божай (імя) не бываці. Раба божа, мой дух, а Гасподняя помашч, всякае дыханіе от хваліць Госпада Бога.
Прамаўляць тры разы ўранні і ўвечары.
***
Выгаварываю з (імя) пужанне, влеканне бацькава, маткіна, курынае, вуцінае, гусінае, сабачае, цялячае, кароўскае, дзявоцкае, хлапоцкае, парабоцкае. Выгаварываю пужанне з ярых воч, з чорных бров, з румянага ліца, з рацівага сэрца, з усіх жылачак і спажылачак, і па касцях не хадзіць, і касцей не ламіць, рацівага сэрца не знабіць, гаручае крыві не паліць. Ідзі, пужанне, влеканне, на сухія лясы, на топкія балоты, на жолтыя пяскі, на ніцыя лозы, там табе гуляці і буяці, у рабы божай (імя) не бываці. Не я знаю, Гасподзь знае і нам памагае.
Прамаўляць тры разы.
***
Іспуг
Не сама с сабой, а Гасподзь са мной і Прачыстая Мацер Божая памагала, усіх святых сазывала. I я с німі прыступала і выгаварвала. Ты, спуг, встрэцілся в саду, в лесу, гародзе, на отчым парозе. Іспуг атцоўскі, мацярынскі, хлапоцкі, мужской, парабоцкі, жэнскі, агнявы, вадзяны, курыны, каціны, уціны, сабачы, снаваны, аткаці ад раба божыя (імя), выйдзі з касцей, машчэй, ясных ачэй, са шчырага серпа, бела цельца. Па касці табе не хадзіць, касцей не ламаць, жывот не сушыць, серпа не таміць. Выйдзі із раба божыя (імя) лёгкім духам, рассыпся горным макам, атайдзі на мхі, балоты. Там табе есць і піць, і гуляць, а ў целе раба божыя (імя) большэ не бываць. Я - словам, а Бог - з помашчу (тры разы). Амінь.
***
В вадзе, в едзе, в гульне, в смехе, в страхе падзіўныя, насыпныя ідзіце ж вы, урокі, улёкі, (імя) па полі. Там вам піценье, ядзенье, (імя) васпамажэнье. Ідзіце ж вы, урокі, улёкі, на крутыя горы, на нізкія лозы, а (імя) в целе не стаяць, касцей не ламаць, гаручых слёз не разліваць і в сне не стаяць. Я не памагу, пусць Бог паможа. Я - са словам. Бог - з помашчу. Як дух мой лёгак, штоб так (імя) памаглось легка.
***
Ад спалоха
Брала льняную нітку, красную трапку на коленка. Патом паліла тую нітку, шаптала на яе. Брала з печкі вугольчыкі, шчэпаць солі. Шаптала на соль перад іконай. Вадзіла над галавой вугольчыкамі, сплёўвала ўбок.
Запісанаў г. Ветка ад Рабой Наталлі Міхайлаўны, 1956 г.н., Вяргеенка С.А.,
студэнткамі Гарбуновай Г., Чырковай Я., Швед Г. (2009)
***
От іспуга
Першым разам, добрым часам Госпаду Богу памалюся, Прысвятой Багародзіце пакланюся, памагі ўгаворваць. Урокі і ўлёкі выгаварваю с касцей, с галавы буйнай і з чар крыві гарачай, і ссылаю на мха, на балота, на сухія ляскі, на жоўтыя пяскі. Там табе ваяваць і на (імя) ні быць, серца ні знабіць. Чур, цебе наражоны, хрышчоны. Як з гyci вада, так і з нябе худоба. Не любіші меня, любі Господні дух. Амінь.
***
Бег ваўчок, стальны хвасток, ільняныя ножкі. У канцы новага сяла, каля Сідарава двара стаялі мужчыны з шапкамі, жанчыны з наміткамі, дзяўчаты з платкамі. Парні палкамі махалі, ваўчка іспугалі, і іспуг ад (імя лечашчага) прагналі. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа.
Тры раза.
***
Ляк-лячок, красны панічок, я буду вышэптываць-выгаварываць з кашчэй, з машчэй, з крыві, з красаты, з чорных броў. Iдзі на гару. На гары стаяць кубкі паналіваныя, сталы пазасціланыя. Там вам піць і гуляць, рабе божай Анастасіі спакой даваць.
***
Ад ляку (іспугу)
У суботу рана сонейка ўзыходзе, Прычыстая Божыя Мацер па садочку ходзе. Па садочку ходзе, расічку збівае, усіх святых на помач прызывае: "Антоній, Фядосій, прыдзіце, намагіце рабе божай Анастасіі". Ляк вышэптываецца-выгаварываецца із кашчэй, із машчэй.
Запісана ў в. Крупен ад Качанавай Ніны Фёдараўны, 1951 г.н., студэнткай Сяргеенка В.
***
Першым разом, лепшым часом говоря, пляг на куріны знак, на белое яйцо, на шчарое серцэ катоў, собакі, свінячі, коровячі от (імя) рождзёного, хрішчоного шляг забіраю, на расходней дороге раскідаю, гдзе ветры не веют, гдзе сонцэ не греет.
Заговор читается три дня по три раза на куриное яйцо. Во время заговора яйцо водится по лицу, по животу, пока читается. Потом яйца убирают. Через три дня это яйцо разбивают в стакан с водой. От яйца начинают подниматься столбики с пузырьками и смотрят, сильный ли был испуг. Чем больше столбиков, тем сильней был испуг. В наших условиях со стакана выливается в унитаз и смывается водой. В деревне скармливается собаке.
***
Господу Богу помолюса, Пречістой Божай Mauepi поклонюса. Пречіста Божа Маці, пріступі, поможы (імя) ляк віговораці. Пора покідаць (імя) на спокой даць. Як вон спіць, шчоб його ліхо спала. Ляк мужчінскі, жоночі, паробочі, подумані, погодзі, із воды, із ветру, із всякого дзерева, тут тобе не ходзіць. под бокі не подпіраць. Ідзі на лес, дзе вецер не вее, дзе сонце не грэе, там тобе будзе піценне, ядзенне, гулянне і лёгке спочіванне, а тут тобе не мае ні піцення, ядзення, гуляния і лёгкого спочівання. Амінь.Дзевяць раз.
***
Ад ляку, спуду
Госпаду Богу памалюся, Іісусу Хрысту пакланюся, Прачыстай святой Мацеры Божай пакаруся. Прачыстая святая Маці Божая, прыдзі, памажы раждзёнаму-крашчонаму (імя) іспуг шаптаці. Лякі-лякі, раз, лякі-лякі, два, лякі-лякі, тры, лякі-лякі, чатыры, лякі-лякі, пяць, лякі-лякі, шэсць, лякі-лякі, сем, лякі-лякі, восем, лякі-лякі, дзевяць.
Пасля прамаўлення плюнуць адзін раз.
***
Наліць у кружку халодной вады, аў другой кружцы растапіць воск. Дзіця пасадзіць на порог тварам да захода сонца. Над головой дзіцяці ў кружку з вадой уліваць воск і казаць:
- Выліваюцца спуды за парогі з касцей, з почак, з сэрца, з крыві, з буйной галавы (імя). Амінь.
Выліваць тры дні вечарам. Пасля можна будзе на вадзе naбачыць, з-за чаго дзіцё спалохалася. Ваду пасля заговора патрэбна выліць на дорогу.
***
Влакі (іспуг)
Першым разком, добрым часком Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Божай Матачцы пакланюся. Прачыстая Божа Матачка, прыступі, да мой дух палюбі (імя) влякі ўговораці.
***
О, пуд-пудзішча, выгаварваю я цябе з буйнай галавы, з русага воласа, з рацівага сэрца, з жыл, з касцей, з суставаў божага раба (імя).
***
Перакрысціцца тры разы, а як закончыш, трэба здуць, сплюнуць, здуць, сплюнуць і г.д. Гаварыць сзадзі:
- Крэст пада мною, крэст нада мною, атступі, вражэ, чатырох углоў, пецярых дзвярэй. Бог ідзе - сам Гасподзь Бог з ангеламі сцерагі мяне, каб я нікога не баялася і нікога не пугалася: ні змея, ні звера, ні страха, ні праха і ні ліхога, і ні плахога, штоб ішла, весялілась, каб рай тварыўся нада мною.
***
Праговорваць нада пасля абеду:
- Господу Богу помолюса, Прочістой Божэй Мацер поклонюса. Прочіста Божа Маці, прідзі, поможы спуг уговораці. Первым разом, першым часом (імя) спуг шэптаці. Молодзічок молодой, твой рожок золотой. Ці ты вымершы быу, ці пужаюцца цябе, не пытаюцца, ці боліць жывоцік у цябе. Не боліць, хай у (імя) не боліць.
Дапамагла: Бандарэнка Э.В., Шабуні 3.В. і інш.
***
У чыстом полі стаіць дуб, на дубе сядзіць голуб без крыл, без мяса і без ног, голуб упаў - спуг прапаў.
***
Ад спалоху
Першым разам, лепшым часам Госпаду Богу памалюсь, святой Прачысце пакланюсь. Святая Маць Прачыста, памажы. А на полі стаіць іва, на той іве - сухі дуб без карэнпя, без галля, без лісця, без вярха. На том дубе сідзіць пташка без пер’яу, без крыльцаў, без ножак, без кіпцяў, без дзюбкі, без галоўкі. Як табе, пташка, нідзе не лятаць, так (імя) раждзёнай, хрышчонай ні пуду, ні жыту, ніякай балезні не відаць. Спаць, гуляць і прыбываць.
Замаўляць тры разы (раніцай і на ноч), паўтараючы дзесяць раз. Замаўляць, седзячы пад образом: чалавек, які замаўляе, сядзіць пазадзе спалоханага чалавека.
***
Первым разочком, лепшым часочком Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса. Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Выгоняю пераполох з галавы да ног: з ілба, з ушэй, з грудзей, з жывата, з усіх пальчыкаў, з усіх сустаўчыкаў, з белае касці, з чырвонае крыві, з жоўтого мозгу, з румяного цела (імя). К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
Перад замовай бяруцъ нож, і калі чалавек сядзіць на стуле, бабка-шаптуха павінна чытаць замову і гаварыць такія словы:
- Першым разам, лепшым часам.
Пляваць убок тры разы. Нажом над головой ставіць крыж. Затым:
- Другім разам, лепшым часам... і трэцім разам, лепшым часам...
Шаптуха павінна гаварыць пасля абеду:
- Дуб стаіць па полі, на том дубе сядзіць птах. Як таму птаху ў полі не лятаці, так таму дзіцяці век спуду не бываці. Амінь.Тры разы.
***
Госпаду Богу памалюся, святой Прачысце пакланюся. I ні раз, і ні два, і ні тры, і ні чатыры, і ні пяць, і ні шэсць, і ні сем, і ні восем, і ні дзевяць, гаварай, маўляй - кашачая, заячая, сабачая, гусіная, курыная, тхарыная, свінячая, такалёвая, выходзь з касці, з маршчы, з румянага (імя) цела. Амінь.
***
Бег сабачка цераз мост, чатыры лапы, адзін хвост, на масточку забрахаў, Вольцы ліха адагнаў.
***
Шэпчуць тры разы, пры гэтым плююць праз левае плячо.
- Устану, благаславясь, да пайду, перакрэсцясь, з варот варатамі, з дзвярэй дзвярамі. Правядзі мяне, Гасподзь, як выйшаў, так і пайшоў. Амінь, амінь, амінь.
***
Кажуць тры разы, пры гэтым плююць проз левае плячо:
- Як месяц - на ўцёк, так з раба божага (імя) іспуг - на ўцёк. Амінь, амінь, амінь.
***
Як на сінім моры, на лукаморы, стаіць дуб на двінаннаць какатоў, па двінаццаць каранёў. На тым дубу тры дзявіцы гулялі, не ўмелі яны ні ткаць, ні прасць, толькі з етага младзенца пужанне выганяць бацькіна, маткіна, кацінае, гусінае, курынае, сабачае, авечае, чалавечае. Святая Маць Прачыстая, вывадзі з етага младзенца ету балезнь, вывадзі ўрошную і прыгаворную, пужаную і зліканую. Амінь.
***
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Мацеры ўкланюся, якому там дзянёчку, такому і часочку, якой зарыцы, такой парьщы. Дай, Госпадзі, на помач рабу свайму (імя). Угаварваю спуганне, страчанне уцешнае, нацешнае і з рук, і з ног, і з жывата, з рацівага сэрца, з краснай печані, з касцей-пакостачак, з жыл, з паджылак, з яркіх воч, з русаіа воласу, з громкага голасу. Датуль ты, спуг, хадзіў, сэрца таміў, сіні жылкі марыў. Як мой дух пачуў, тут табе не бываць, у раба божага (імя) не стаяць, косці не ламіць, сэрца не ташніць, валасы не чарніць, сініх жылак не марыць. Спалюбі ж мой дух, Гасподне слова. Духам змаўляю, славамі ўпрашаю, худа назад, дабро наперад.
Замова паутараецца тры разы.
***
Шоў Бог Хрыстос цераз калінавы мост, златой грасцінкай папіраўся. Як гэтаму мосціку не ламацца, не прагібацца, так гэтаму (імя) не пугацца, не ўлікацца. Датуль пуганне, уліканне стаяла, пакуль я бабай не стала. Спаць лажусь, на бачок перавярнусь. Маць Прачыстая ў мяне. Што Маці Прачыстай, то і мне
- Кіла-кіліца, чырвоная дзявіца, тут табе не садзіцца, тут табе не ляпіцца. Садзіцца табе, ляліцца табе сярод цёмных лясоў, крутых берагоў, зыбучых пяскоў, дзе людзі не ходзяць, птушкі не летаюць. Там табе садзіцца, там табе ляпіцца, а з рабы божай(го) (імя) адысці. У імя Бацькі і Сына і Святога Духа. Амінь, амінь, амінь.
Кілу мазаць безымянным пальцам на ноч, да раніцы з ложка не падымацца.
***
Палажыць побач з сабою сучок, глядзець на яго і гаварыць: Грыжа, грыжа, грызёш мяне раз, а я цябе - два, грызёш мяне два, то я цябе - тры, грызёш мяне тры, то я цябе - чатыры, ты мяне - шэсць, я цябе - сем, ты мяне - сем, то я цябе саўсем.
Пасля гэтага трэба грызнуць грыжу і плюнуцъ на сучок. Слюну з сучка мезінцам узяць і мазаць кругом грыжы, гаворачы:
- Як сучок нямой, штоб і грыжа мая навекі занямела.
***
Первым разам, добрым часам Госпаду Богу памалюся. Прачыстай Мацеры пакланюся. Грыжа-грыжуха, ідзі на стара дубішча. Там табе сталы пазасціланы, кубкі паналіваны. За тымі сталамі сядзелі тры дзявіцы, адна - шыла, а другая - вышывала, а трэцця -нічога не знала, толькі грыжу выгаворвала: і родную, і прыродную, і спешную, і падуманую. Тут табе, грыжа, не стаяць, не калоць, не балець, а зразу занямець. А я цябе буду выгаворваць і выдымаць з буйнага жывата, з белага цела, з румянага ліца, з ярых вачэй. Чорт цябе, народжаную, хрышчоную, малітоўную.
***
Водзяиь змылкамі вакруг грыжы і загаворваюць тры разы, пасля чаго змылак зносяць у лес:
- Грызі-грызуня, сарока-балтуння, нясі далей у лес цёмны, у балота глыбокае грызоту, маяту з цела бела. Амінь, амінь, амінь.
***
Чытаюць на воду, хрэсцяць бальное месца і даюць піць бальному, прыгаворвая тры разы, пасля гэтага крэсцяцца.
У сінім моры - шчука, падайду бліжа, кланяюся ніжа. Ты, шчука, вынь з раба божага (імя) грыжу-кілу красну, белу, нутрану, касцяну, жыльну, пупавінну, мядову. Камень крэпкі, а слова мае пакрапчэй камня. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць на пуп младзенца, закусуюць пупок тры разы і плююць тры разы праз левае плячо, прыгаворваюць:
- Не грызі, кіла-грыжа, младзенца (імя). Я зубамі загрызу, я сама праглыну, будзе мой загавор-прыгавор крэпак і лепак, крэпча камня калёнага, крэпча сгралы вострай, крэпча нажа булатнага. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць пасля раджэння младзенца, перавязвая наварождзенаму пупок:
- Бабушка Саламанідушка ў Прысвятой Багародзіцы. Кілу-грыжу загаворваю шчэкамі меднымі, зубамі жалезнымі. Так і я загаворваю ў раба божага (імя). Будуць мае словы крапчэй да ляпчэй. Амінь, амінь, амінь.
***
Першым разам, божым часам Госпаду Богу памалюсь, етаму дзянечку, святому вечарочку (ці ранню). Грызь-грызішча, ідзі на кладбішча, там пеўні не пяюць, мерцвяцы не ўстаюць, там сталы новью, скацеркі пазасціланыя. Там табе, грызь, папіць, пагуляць, а ў етага младзенца на вечны век грыжы не бываць
***
Ад удару
Ляцела сава, за сталамі не была, мёду, віна не піла. У мяне, у Ганны хрышчонай, удару і звіху ў назе, у руцэ не было. Прачыста Божа Маць, прыступацьме і гэту балсзнь на быстрыя воды адсылацьме.
Вымаўляецца на любое імя, у любы дзень і час. Прагаворваецца дзевяць разоў.
***
Перад тым, як прагаворваюць замову, чытаюць "Отча наш ".
У полі стаіць груша, каля грушы - прыстол, на прыстоле сядзяць тры сястрыцы. Адна - лён цярэ, другая - меле, трэцяя удар выганяе, У раба божага (імя) па касцях не хадзіць, косці не ламіць. Амінь.
***
Ад звіху, удару
Першым разам, летным часам Госпаду Богу памалюся, святой Прачыстай Маці пакланюся. Святая Прачыста, прыступі, дапамажы. Ляціць воран з чужой стараны. Сеў на варотах у чырвоных ботах, хацеў мора запаліць. Як жа мору не гарэць, а ў (імя) звіху, удару не балець.
Пераказаць тры разы.
***
Шла Маць Прачыстая к (імя) звіх выгаварываць і ўдар выдумаць, усе костачкі і сустаўкі састаўляць, і сінія жылы выцягваць, на сінія моры, на ніцыя лозы, на топкія балоты ізсылаць. Там вам гуляць і буяць, у рабы божай (імя) не бываць. Hi я знаю, Гасподзь знае i нам памагае. Я - з духам, а Бог - з помашчу.
Прамаўляць тры разы.
***
Вывіх
Вывіх, вывіх, не будзь ліх (тры разы). Прашу, упрашываю, выхадзі з румянага мяса, жолтай косці. Станет Маць Прачыстая на помашч. Я не памагу, сам Гасподзь паможа. Я - са словам, Бог - з помашчу. Як дух мой лёгак, штоб так (імя) стала легка.
***
Первым разам, божым часам Госпаду Богу памалюсь, святой Мацеры Прачыстай пакланюсь. Святыя святцы, вы - памашнікі, памагаеце всему міру, памажыце і мне раба божа (імя) вывіх выгаварыць.
Ехал Гасподзь Бог на вараном кане па залатом масту. Мосцік абурылся, ножка вывіхнулась. Удар - падскачыл жар. Касці не ламі, гарачай крыві не разлівай. Манер Прачыстая стаяла, косці ўстанаўляла, да помашч (імя) давала. На сінім моры белы камень ляжьшь, на том камне тры сястрыцы сядзіць. Ані не ш'ют, не вышывают, толька вывіх выгаварывают.
***
Удар
Удар словам разганяю, касці і суставы на места ўпраўляю, кроў кіпучую ўнімаю, Госпада Бога на помашч прызываю. Шол Гасподзь Бог чэраз каменны мост, на залатую грасцінку апірался, шолкавым платком уцірался, раба божай (імя) помашч даваць сабірался. Вся боль твая раба божа (імя) сквозь тот мост правалілась, костачкі, сустаўчыкі на места ўстанавілісь, кроў гарачая на жылам сцялілась. Амінь!
Тры разы.
***
Ад удару, звіху, расцяжэння
Першым разам, добрым часам прашу Госпада Бога і Духа Святога. Ішоў Хрыстос чэраз калінавы мост з двума апосталамі. Мост зламаўся, рабы божай (імя) удар балець суняўся. Ты, удар, перастань, балець не стань, па касці не хадзі, касці не ламі, сініх жыл не сушы, рыжага мяса не крышы, костачка да костачкі, сустаў на сустаў, штоб балець перастаў. Я - словам, а Гасподзь Бог - з помашчу.
***
Ад звіха
У чыстым полечку ехау Божачка на сівінькім коніку. Конь спатыкнуўся, звіх звіхнуўся. Канёчак устаў - звіх на места стаў, костачка ў костачку, суставічак у сустаўку, жылачка к жылачцы, цела к целу, мяса к мясу. Як сухому дубу ў лесе не раскідацца, так звіху не атрыгацца. Амінь.
***
Госпаду Богу памолімся, Ісусу Хрысту паклонімся. Ехаў Ісус Хрыстос із нябёс на сівом кане, конь спатыкнуўся, сустаў ушчаўкнуўся. Шлі тры пані купалі, траўку шчыпалі, сустаў устаўлялі: косці - к касцям, мошчы - к машчам, ізвіх шэпталі. Амінь.
Паўтараць замову тры разы. У час маўлення замовы той, хто яе чытае, павінен сваімі рукамі масіраваць тое месца, якое ў чалавека баліць.
***
Госпадзі Божа, прыступі, Госпадзі Божа, памажы, свята Прычыста, свята нядзелька, святы ауторак хрыстовы. Святы Божа гасудар, я прыступаю, звіх, ятрасць і ўдар угавараю. Ішла баба за дзевяць міль, несла пясок на вілках, нясокупаў і звіх, ятрасць і ўдар пранаў.
***
Ад удараў
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Божай Маці пакланюся. Прачыстая Божая Маці з прыстолу уставала, рабе божай (імя) помачы стала, удар шаптала. Вдарнічку, пакоціся па бурачнічку, не всхожайся не ў дзяньку, не ў маладзічку, не ў прекросе. Больш табе, удару, не схожаці ніколі, сколькі ў гаду празнікаў, столькі прыдзе памочнікаў. Амінь, Госпадзі.
***
Звіх і опухаль
Прошу цябе, Господа Бога, і цябе, святая Прочістая Матка Божая, прыступіце і памажыце (імя). Звіх, по косці не ходзі, косці не ломі, одкуль вы взяліся, одкуль показаліся, я ж цябе ўмаляю, я ж цябе ўговораю, за ніцые лозы отправляю, я - со словамі, а Бог - с помоччю.
Дзевяць раз.
***
От удара
Прошу цябе, Господа Бога, і цябе, святая Прочістая Матка Божая, прыступі і памажы (імя). Удар, по косці не ходзі, косці не ломі. Я цябе ўмаляю, я цябе ўговораю, па места ўстонавляю, сустаў с суставом, костка с косткой, жыла с жылой, кров с кровью, штоб не очіналася, не ўпаміналася на востаньі ўсхода і молодзіком, ні во векі веков. Господзі, злюбі мой дух.
Тры раза.
***
Узяць сухі бярозавы дубчык і вадзіць ім.
- Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Як этому дзераву парасткаў не пускаць, так этому удару тут не буваць. К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
Ад звіху
Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса. Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Ішоў звіх ударом цераз дзевяць суставаў, звіх касцяны, звіх дзеравянны. Дзе ты стаў: ці на маету, ці на гладкай дарозе. Я ж цябе ўгавараю, умаўляю з белае касці, з чырвонас крыві, жоўтого мозгу, румяного цела (імя) Богом слыхом і помоччу.
***
Госпаду Богу памалюся, Мацеры Божай пакланюся. Устаньце, усе святыя, на помач з (імя) звіх гаварыць. Ехаў Ісус Хрыстос з Сіянскай гары на сваім кані праз огненную рэчку, праз драцяны мост. Мост пераламаўся, конь спатыкнуўся, сустаў на месца стаў. Штоб гэтаму рабу божаму звіх мінуўся. Амінь.
***
Прасвятая Прачыста ехала на сівым кані чэраз залаты мост. Конь спатыкнуўся, сустаў звіхнуўся. Конь устаў, сустаў на месца стаў. Амінь.
Дуць на звіхнутае месца і пляваць убок. Бабка-шаптуха замаўляе і гладзіць звіхнутае месца Пасля кажнага пранаўлення накладваюць крыж.
***
Зглаз і падзіўкі
Рання зараніца, і асподня памашніца. Я - словам, Гаспод - з помашчу. Падзівак, зглаз мужчынскія, жаночыя, дзявочыя, хлапечыя, парабечыя, ветраныя, вадзяныя. Прачысга Божа Маць, прыступацьме, гэтыя ўрокі, падзіўкі забірацьме. На сухія ляса, на ніцыя лозы, на быстрыя воды адсылацьме.
Прагаворваецца раніцай або днём дзевяць разоў на імя таго, хто хварэе.
***
Ад сглазу
Наліць у стакан вады чуць болей палавіны. Затым палажыць у яго нож, вілку, сталовую і чайную ложкі, як бы абмыць іх у стакане і вынуць. Адпіць некалькі глыткоў вады із стакана. Затым легці ў караваць і абцерці вадой ногі, рукі, жывот, грудзі і ліцо. Пастарацца паскарэй заснуць. Пасля сну ад зглазу не застанецца і сляда.
***
Ад зглазу дурнога
Ва імя Атца і Сына і Святага Духа, цара зямнога, пара марскога, цара нябеснага, спасі, памілуй раба (імя) ад дурнога зглазу і ад ліхога чалавека
***
Госпадзі Божа, васкрэсні, маю малітву вазлюбі, вазнесі да Госпада Бога і Мацеры Прачыстай. Вячэрняя ілі утренняя зорачка, Прачыстая Матачка, прыступісь на помач, святы (панядзельнічак, уторнічак), на ратуначак. Не сама гавару, з сабой разгаварываю, а Гасподзь Бог са мной і Мацер Божая. Iду я шырокай дарогай, устрэчу самога Госпада Бога і Маць Прачыстую, Госпада Бога з праскурай, Мацер Прачыстую з пасхай, ка мне ўсех людзей з дабратой і ласкай. Штоб яны пілі і елі, на мяне ласку мелі, штобы яны пілі, гулялі, ка мне чэсць малі.
***
Госпадзі Божа, васкресні, маю малітву вазлюбі, вазнесі да Госпада Бога і Мацеры Прачыстай. Вячэрняя ілі утренняя зорачка, Прачыстая Матачка, прыступісь на помач, святы (панядзельнічак, уторнічак...), на ратуначак. Не сама гавару, з сабой разгаварываю, а Гасподзь Бог са мной і Мацер Божая. 1ду я на суд, навстрэчу мне гроб нясут. Уперадзі замок закрыт на 12 замкоў, на 12 дзвярэй. Так закрой ім, Госпадзі, губы і зубы.
***
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Мацеры ўкланюся, якому там дзянёчку, такому і часочку, якой зарыцы, такой парыцы. Дай, Госпадзі, на помач рабу свайму (імя). Угаворваю, умаўляю падзіўнае, умоўнае, прыгаворнае, пацешнае, сонечнае, месячнае, ветраныя, агнявыя, віхраныя, хлапецкія, дзявочыя, сіраціныя, удавіныя, усіх людзей і маленькіх дзяцей. Угаворваю і з рук, і з ног, і з галавы, і з жывата, з рацівага сэрца, з краснай печані, з касцей па костачцы, з буйнай галавы, з русага воласа, з громкага голаса. Вымаўляю, Мацер Божую заступніцу на помач прызываю.
Замова паўтараейца тры разы.
***
Як баляць зубы
-Маладзічок, маладзічок, на тым свеце бываў?
- Бываў.
- Там маіх родных відаў?
- Відаў
- У іх зубы не баляць?
- Не баляць.
- Няхай і ў мяне не баляць.
Выконваецца ноччу або на світанні. Той, хто кажа, павінен стаяць на адным месцы, глядзець на месяц і прагаворваць замову.
***
Ад зубоў
Першым разам, лепшым часам, ранняю зарою, добраю парою, зоры-зараніны, божыя памашніцы. Сама я прыступаю, Госпада Бога і Прачыстую Маці на помач прызываю.
- Зубы-зубы, з чаго ж вы змяніліся?
- З вады, з яды. Прыдумчывыя, прыгаворчывыя, прыстрэчныя, прысмешныя.
- Маладзік-маладзік, у цябе рог залаты. Ты ў моры купаўся і нам паказаўся. Ці быў ты на тым свеце?
-Не.
-Ці бачыў майго дзеда?
-Не.
- Хай у (імя) не баляць і не шчымяць. Як на небе ясны месяц, а ў моры белы камень, а ў полі шэры заяц, як гэтым тром асобам за сталом не сядзець, судоў не судзіць, так у рачыстай, хрышчонай (імя) зубам не балець.
Чытаць тры разы, сплёўваць цераз левое плячо.
***
- Месяц, князь малады, у цябе рог залаты. Ці быў ты на тым свеце, ці бачыў мёртвых душ?
- Быў, бачыў. Мёртвыя ляжаць, ляжаць ціха.
- А ў іх зубы не баляць?
- Не.
- Няхай не баляць і ў мяне.
***
На рацэ, на моры (паутарыць тры разы), на моры, на акіяне (тры рачы) стаіць стульчык. На этам стульчыку сядзіць Прасвятая Багародзіца Маць. Яна загаварывае зубы. Зуб, зуб, не балі, зубную боль удалі.
Паутарыць тры разы.
***
Цемянны зуб
Зялёны дуб, зялёны дуб, вазьмі цемяннога зуба прыбуйнага, прымурованага, палуночнага, штоб не ачынаўся, не памінаўся ні васходам, ні поўднем, ні маладзіком.
Тры разы.
Запісанаў в. Новая Гусявіца ад Барабанавай Аляксандры Міхайлауны, 1941 г.и., студэнткай Барабанавай В.
***
Ад зубнога болю (зубішча)
Мацер Божая на прыстоле стаяла, з Ісусам Хрыстом разгаварывала, рабу божаму (імя) зубішча замаўляла. Зубішча, зубішча, ідзіце на лясішча, лясішча ападае, а зубішча ў раба божага(імя) зажывае. Амінь.
***
Для зубоў
Месяц - на небе, звер - у лесе, рыба - у моры. Штоб не балелі зубы ў раба божага (імя). Паўтараць тры разы.
***
Нагаварыць на ваду і выпіць яе:
- Чатыры сястріцы, Захарій ды Макарій, сястра Дарья ды Марья, ды сястра Ульяна, самі гаварілі, кабы ў раба божего (імя) шчокі не пухлі, зубы не балелі век по веку, атныне до веку. Цем маім славам ключ і замок. Ключ - у воду, а замок - у гору.
***
Замовляць зубі на крапіве
Матушка-крапівушка, святое дзеревцо. Есць у меня раб божы, у его на зубах черві. Ты іх выведзі, а еслі не выведзеш, то я цебя вісушу, а выведзеш, то я цебя в треці дзень отпушчу. Амінь.
***
Калі прамаўляюць гэту замову, маюць наўвазе того, хто зусім нядаўна помер. Той, хто прамаўляе, павінен быў ведаць гэтага чалавека
- Месяц-маладзічэ, ты ходзіш па небу, бачыш (таго, хто памёр), цi не баляць у мертвеца зубы?
- Не.
- Хай не баляць і ў мяне.
***
Замова гаворыцца тады, калі чалавек первы раз пабачыць маладзік. Перакрасціцца і не саступаючы з места і паглядаючы на сярпок, прагаварьщь тры разы замову з упамінаннем маладзіка. Нельга замову шаптаць под строкой, а на дварэ, відам да месяца, а калі яго няма - пазіраць на неба. Можна стаяць на крыльцэ. Нават лепей, калі хворы стане нагамі на камень, можна ўзяцца за дубовы капок. Замаўляць на вадзе ці на хлебе:
- Маладзік мачады, у цябе рог залаты, на моры купаўся, мне паказаўся. Табе - цёмны ночьг, а мне - светлы очы. Табе - на высату, мне - на красату, табе - на ўбытак, а мне - на прыбытак. Пытаўся стары ў маладого, ці баляць зубы ў мяртвого. Не баляць у смерці і ў мяне да смерці.
***
Месяц ты, месячык, срэбныя рожкі, златыя ножкі. Зыдзі ты, месяц, здымі маю зубную скорбь, унясі боль пад воблакі. Мая скорбь ні мала, ні цяжка, а твая сіла магуча. Мне скорбі не пералесць, а тваёй сіле перанесць. Вось зуб, вось два, вось тры - усе тваі, вазьмі маю скорбь. Месяц ты, месячык, укрой ад мяне зубную скорбь.
***
Іду я ні вуліцаю, ні дарогаю, а па пустым завулкам, па вурагам, па каналам. Насустрач мне заяц. - Заяц ты, заяц, дзе твае зубы? Аддай свае мне, а мае вазьмі сабе. Iду я ні сцяжынкаю, ні дарогаю, а цёмным лесам, сырым борам. Насустрач мне серы воўк. - Воўча ты воўча, дзе твае зубы? Вось табе мае зубы, а ты аддай мне свае. Iду я ні зямлёю, ні вадою, а чыстым полем, квяцістым лугам. Насустрач мне старая баба. - Старая ты баба, дзе твае зубы? Вазьмі ты воўчыя зубы, аддай мне свае выпалыя. Замаўляю я зубы крэпка-крэпка ў раба (імя) па сей дзень, па сей час, на векі вякоў. Амінь.
***
Господу Богу помалюся, Господа Бога попрашу, прыступіце і памажыце (імя) зубы лечіць.
- Месяц, месяц, гдзе ты был?
- На том свеце.
- Мёртвых бачіў, што робяць мёртвые?
- Лежаць, не варочаюцца.
- Штобы ў раба божага (імя) зубы не балелі, не шчімелі, не варочаліся, ні всходом, ні подходом, ні молодзіком, ні во вскі веков. Моі слова, Гасподняя помоч. Амінь (тры раза).
***
От зубной скорби
Заря-зарица, красная девица, полуночница, в поле заяц, в море камень, на дне лимарь. Покрой ты, зарница, мои зубы скорбные своею фатою от проклятого лимаря. За твоим покровом уцелеют мои зубы. Враг лимарь, откачнись от меня, а если ты будешь грызть мои белые зубы, сокрою тебя в бездны преисподние. Слово мое крепкое.
***
На моры шчука, а ў лясу мядзведзь с однае чашы йілі і елі, штоб у (імя) зубы не балелі. К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
На моры, на акіяне, на востраве на Буяне стаіць апостальская царква, стаіць Маці Прысвятая Багародзіца і прыпадобны Анціпій, зубны цаліцель. Ен просіць і моліць угоднікаў божых аб рабе божам (імя), як бы ў вас, угоднікі божыя, зубы не балелі, так бы ў раба божага (імя) зубы не балелі. У імя Атца і Сына і Святога Духа. Амінь, амінь, амінь.
***
Чытаюць на маладзік тры разы і пры гэтым плююць тры разы проз левае плячо
- Месяц - у небе, сонца-у дубе, а чарвяк- у зубе. Амінь, амінь, амінь.
***
Загаворваюць зубную боль намаладзік, выйшаўшы навуліцу:
- Млад месяц малады, на тым свеце быў? -Быў.
- Усопшых бачьгў?
- Бачыў.
- Як у ўсопшых зубы не баляць, так і ў раба божага (імя) зубы не баляць. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа. Амінь, амінь. амінь.
***
Чытаюць на маладзік, паказваюць на яловы сучок або на рэдзьку:
- На моры, на акіяне, на остраве на Буяне стаіць цэркаў. У цэркві гэтай сядзіць Маць Прысвятая Багародзіца і прынадобны Анціпей - зубны лекар. Просіць ён і моліць угоднікаў божых о рабе божай (імя). Як бы ў вас, угоднікі божыя, зубы не балелі, так бы не балелі зубы ў рабы божай (імя). Ва імя Атца і Сына і Духа Святага. Амінь, амінь, амінь.
***
На кладбішчы трэба ўзняць фартух, як баляць зубы, падайці к хрэсту і ля яго лентай ці фартухом абкруціць палец і выцярэць сабе ва рту і сказаць:
- Як (імя таго, на чэй магіле стаіць) сціснуў зубы, штоб так не балелі і ў мяне.
***
Выхажу з варот у вароты, з дзвярэй у дзверы, чыста неба пад сілы нябесныя. На небе, ясны зорачкі, свяціце. Мацер Божая па небу хадзіла з яркімі зорамі, з белымі зубамі, яркі зоры зажыгала, белы зубы замаўляла, штоб яркія зоры гарэлі, белы зубы не балелі.
***
Ад спуду
На сінім моры вышка, на той вышцы - дуб, на тым дубу - дванаццаць какатоў, на тых какатах - дванаццаць ангелаў, яны пяюць, васпяваюць, злога духа з раба божага (імя) выганяюць з касцей, рук, ног, галавы, цела. Згінь у ноч, як і ў дзень. Госпадзі, на помач. Амінь.
Прагаворваюць дзевяць разоў на ноч, калі спуд праяўляецца ноччу.
***
Першым разам, лепшым часам прашу Госпада Бога, святога Хрыста прыступі, дапамажы (імя) спалох лячыць. I прашу ўсіх жывых і мяртвых, старых і малых золата, срэбра прымайце, а (імя) здароўем надзяляйце, а вам - рай святы.
Пераказаць тры разы.
***
Шла красная дзевіца на мора гуляці, не ўмела яна ні ткаці, ні прасці, ні платков вышываці, ні взоры лячыці, толькі ўмела з (імя) пужанне, бальшое ліха лячыць, патайнік выдумаць з усіх касцей выбіраць і сустаўкі састаўляць і сінія жылы выцягіваць. Патайнік выдумаць, на сінія моры іх ссылаць, на ніцыя лозы, на топкія балоты, там вам гуляці і буяці, у рабы божай (імя) не бываці. Раба божа, мой дух, а Гасподняя помашч, всякае дыханіе от хваліць Госпада Бога.
Прамаўляць тры разы ўранні і ўвечары.
***
Выгаварываю з (імя) пужанне, влеканне бацькава, маткіна, курынае, вуцінае, гусінае, сабачае, цялячае, кароўскае, дзявоцкае, хлапоцкае, парабоцкае. Выгаварываю пужанне з ярых воч, з чорных бров, з румянага ліца, з рацівага сэрца, з усіх жылачак і спажылачак, і па касцях не хадзіць, і касцей не ламіць, рацівага сэрца не знабіць, гаручае крыві не паліць. Ідзі, пужанне, влеканне, на сухія лясы, на топкія балоты, на жолтыя пяскі, на ніцыя лозы, там табе гуляці і буяці, у рабы божай (імя) не бываці. Не я знаю, Гасподзь знае і нам памагае.
Прамаўляць тры разы.
***
Іспуг
Не сама с сабой, а Гасподзь са мной і Прачыстая Мацер Божая памагала, усіх святых сазывала. I я с німі прыступала і выгаварвала. Ты, спуг, встрэцілся в саду, в лесу, гародзе, на отчым парозе. Іспуг атцоўскі, мацярынскі, хлапоцкі, мужской, парабоцкі, жэнскі, агнявы, вадзяны, курыны, каціны, уціны, сабачы, снаваны, аткаці ад раба божыя (імя), выйдзі з касцей, машчэй, ясных ачэй, са шчырага серпа, бела цельца. Па касці табе не хадзіць, касцей не ламаць, жывот не сушыць, серпа не таміць. Выйдзі із раба божыя (імя) лёгкім духам, рассыпся горным макам, атайдзі на мхі, балоты. Там табе есць і піць, і гуляць, а ў целе раба божыя (імя) большэ не бываць. Я - словам, а Бог - з помашчу (тры разы). Амінь.
***
В вадзе, в едзе, в гульне, в смехе, в страхе падзіўныя, насыпныя ідзіце ж вы, урокі, улёкі, (імя) па полі. Там вам піценье, ядзенье, (імя) васпамажэнье. Ідзіце ж вы, урокі, улёкі, на крутыя горы, на нізкія лозы, а (імя) в целе не стаяць, касцей не ламаць, гаручых слёз не разліваць і в сне не стаяць. Я не памагу, пусць Бог паможа. Я - са словам. Бог - з помашчу. Як дух мой лёгак, штоб так (імя) памаглось легка.
***
Ад спалоха
Брала льняную нітку, красную трапку на коленка. Патом паліла тую нітку, шаптала на яе. Брала з печкі вугольчыкі, шчэпаць солі. Шаптала на соль перад іконай. Вадзіла над галавой вугольчыкамі, сплёўвала ўбок.
Запісанаў г. Ветка ад Рабой Наталлі Міхайлаўны, 1956 г.н., Вяргеенка С.А.,
студэнткамі Гарбуновай Г., Чырковай Я., Швед Г. (2009)
***
От іспуга
Першым разам, добрым часам Госпаду Богу памалюся, Прысвятой Багародзіце пакланюся, памагі ўгаворваць. Урокі і ўлёкі выгаварваю с касцей, с галавы буйнай і з чар крыві гарачай, і ссылаю на мха, на балота, на сухія ляскі, на жоўтыя пяскі. Там табе ваяваць і на (імя) ні быць, серца ні знабіць. Чур, цебе наражоны, хрышчоны. Як з гyci вада, так і з нябе худоба. Не любіші меня, любі Господні дух. Амінь.
***
Бег ваўчок, стальны хвасток, ільняныя ножкі. У канцы новага сяла, каля Сідарава двара стаялі мужчыны з шапкамі, жанчыны з наміткамі, дзяўчаты з платкамі. Парні палкамі махалі, ваўчка іспугалі, і іспуг ад (імя лечашчага) прагналі. Ва імя Атца і Сына і Святага Духа.
Тры раза.
***
Ляк-лячок, красны панічок, я буду вышэптываць-выгаварываць з кашчэй, з машчэй, з крыві, з красаты, з чорных броў. Iдзі на гару. На гары стаяць кубкі паналіваныя, сталы пазасціланыя. Там вам піць і гуляць, рабе божай Анастасіі спакой даваць.
***
Ад ляку (іспугу)
У суботу рана сонейка ўзыходзе, Прычыстая Божыя Мацер па садочку ходзе. Па садочку ходзе, расічку збівае, усіх святых на помач прызывае: "Антоній, Фядосій, прыдзіце, намагіце рабе божай Анастасіі". Ляк вышэптываецца-выгаварываецца із кашчэй, із машчэй.
Запісана ў в. Крупен ад Качанавай Ніны Фёдараўны, 1951 г.н., студэнткай Сяргеенка В.
***
Першым разом, лепшым часом говоря, пляг на куріны знак, на белое яйцо, на шчарое серцэ катоў, собакі, свінячі, коровячі от (імя) рождзёного, хрішчоного шляг забіраю, на расходней дороге раскідаю, гдзе ветры не веют, гдзе сонцэ не греет.
Заговор читается три дня по три раза на куриное яйцо. Во время заговора яйцо водится по лицу, по животу, пока читается. Потом яйца убирают. Через три дня это яйцо разбивают в стакан с водой. От яйца начинают подниматься столбики с пузырьками и смотрят, сильный ли был испуг. Чем больше столбиков, тем сильней был испуг. В наших условиях со стакана выливается в унитаз и смывается водой. В деревне скармливается собаке.
***
Господу Богу помолюса, Пречістой Божай Mauepi поклонюса. Пречіста Божа Маці, пріступі, поможы (імя) ляк віговораці. Пора покідаць (імя) на спокой даць. Як вон спіць, шчоб його ліхо спала. Ляк мужчінскі, жоночі, паробочі, подумані, погодзі, із воды, із ветру, із всякого дзерева, тут тобе не ходзіць. под бокі не подпіраць. Ідзі на лес, дзе вецер не вее, дзе сонце не грэе, там тобе будзе піценне, ядзенне, гулянне і лёгке спочіванне, а тут тобе не мае ні піцення, ядзення, гуляния і лёгкого спочівання. Амінь.Дзевяць раз.
***
Ад ляку, спуду
Госпаду Богу памалюся, Іісусу Хрысту пакланюся, Прачыстай святой Мацеры Божай пакаруся. Прачыстая святая Маці Божая, прыдзі, памажы раждзёнаму-крашчонаму (імя) іспуг шаптаці. Лякі-лякі, раз, лякі-лякі, два, лякі-лякі, тры, лякі-лякі, чатыры, лякі-лякі, пяць, лякі-лякі, шэсць, лякі-лякі, сем, лякі-лякі, восем, лякі-лякі, дзевяць.
Пасля прамаўлення плюнуць адзін раз.
***
Наліць у кружку халодной вады, аў другой кружцы растапіць воск. Дзіця пасадзіць на порог тварам да захода сонца. Над головой дзіцяці ў кружку з вадой уліваць воск і казаць:
- Выліваюцца спуды за парогі з касцей, з почак, з сэрца, з крыві, з буйной галавы (імя). Амінь.
Выліваць тры дні вечарам. Пасля можна будзе на вадзе naбачыць, з-за чаго дзіцё спалохалася. Ваду пасля заговора патрэбна выліць на дорогу.
***
Влакі (іспуг)
Першым разком, добрым часком Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Божай Матачцы пакланюся. Прачыстая Божа Матачка, прыступі, да мой дух палюбі (імя) влякі ўговораці.
***
О, пуд-пудзішча, выгаварваю я цябе з буйнай галавы, з русага воласа, з рацівага сэрца, з жыл, з касцей, з суставаў божага раба (імя).
***
Перакрысціцца тры разы, а як закончыш, трэба здуць, сплюнуць, здуць, сплюнуць і г.д. Гаварыць сзадзі:
- Крэст пада мною, крэст нада мною, атступі, вражэ, чатырох углоў, пецярых дзвярэй. Бог ідзе - сам Гасподзь Бог з ангеламі сцерагі мяне, каб я нікога не баялася і нікога не пугалася: ні змея, ні звера, ні страха, ні праха і ні ліхога, і ні плахога, штоб ішла, весялілась, каб рай тварыўся нада мною.
***
Праговорваць нада пасля абеду:
- Господу Богу помолюса, Прочістой Божэй Мацер поклонюса. Прочіста Божа Маці, прідзі, поможы спуг уговораці. Первым разом, першым часом (імя) спуг шэптаці. Молодзічок молодой, твой рожок золотой. Ці ты вымершы быу, ці пужаюцца цябе, не пытаюцца, ці боліць жывоцік у цябе. Не боліць, хай у (імя) не боліць.
Дапамагла: Бандарэнка Э.В., Шабуні 3.В. і інш.
***
У чыстом полі стаіць дуб, на дубе сядзіць голуб без крыл, без мяса і без ног, голуб упаў - спуг прапаў.
***
Ад спалоху
Першым разам, лепшым часам Госпаду Богу памалюсь, святой Прачысце пакланюсь. Святая Маць Прачыста, памажы. А на полі стаіць іва, на той іве - сухі дуб без карэнпя, без галля, без лісця, без вярха. На том дубе сідзіць пташка без пер’яу, без крыльцаў, без ножак, без кіпцяў, без дзюбкі, без галоўкі. Як табе, пташка, нідзе не лятаць, так (імя) раждзёнай, хрышчонай ні пуду, ні жыту, ніякай балезні не відаць. Спаць, гуляць і прыбываць.
Замаўляць тры разы (раніцай і на ноч), паўтараючы дзесяць раз. Замаўляць, седзячы пад образом: чалавек, які замаўляе, сядзіць пазадзе спалоханага чалавека.
***
Первым разочком, лепшым часочком Господу Богу помолюса, святой Прачыстай Мацеры поклонюса. Прачыстая Божая Матачка, прыступі, дапамажы. Выгоняю пераполох з галавы да ног: з ілба, з ушэй, з грудзей, з жывата, з усіх пальчыкаў, з усіх сустаўчыкаў, з белае касці, з чырвонае крыві, з жоўтого мозгу, з румяного цела (імя). К Богу слыхом, а (імя) помоччу.
***
Перад замовай бяруцъ нож, і калі чалавек сядзіць на стуле, бабка-шаптуха павінна чытаць замову і гаварыць такія словы:
- Першым разам, лепшым часам.
Пляваць убок тры разы. Нажом над головой ставіць крыж. Затым:
- Другім разам, лепшым часам... і трэцім разам, лепшым часам...
Шаптуха павінна гаварыць пасля абеду:
- Дуб стаіць па полі, на том дубе сядзіць птах. Як таму птаху ў полі не лятаці, так таму дзіцяці век спуду не бываці. Амінь.Тры разы.
***
Госпаду Богу памалюся, святой Прачысце пакланюся. I ні раз, і ні два, і ні тры, і ні чатыры, і ні пяць, і ні шэсць, і ні сем, і ні восем, і ні дзевяць, гаварай, маўляй - кашачая, заячая, сабачая, гусіная, курыная, тхарыная, свінячая, такалёвая, выходзь з касці, з маршчы, з румянага (імя) цела. Амінь.
***
Бег сабачка цераз мост, чатыры лапы, адзін хвост, на масточку забрахаў, Вольцы ліха адагнаў.
***
Шэпчуць тры разы, пры гэтым плююць праз левае плячо.
- Устану, благаславясь, да пайду, перакрэсцясь, з варот варатамі, з дзвярэй дзвярамі. Правядзі мяне, Гасподзь, як выйшаў, так і пайшоў. Амінь, амінь, амінь.
***
Кажуць тры разы, пры гэтым плююць проз левае плячо:
- Як месяц - на ўцёк, так з раба божага (імя) іспуг - на ўцёк. Амінь, амінь, амінь.
***
Як на сінім моры, на лукаморы, стаіць дуб на двінаннаць какатоў, па двінаццаць каранёў. На тым дубу тры дзявіцы гулялі, не ўмелі яны ні ткаць, ні прасць, толькі з етага младзенца пужанне выганяць бацькіна, маткіна, кацінае, гусінае, курынае, сабачае, авечае, чалавечае. Святая Маць Прачыстая, вывадзі з етага младзенца ету балезнь, вывадзі ўрошную і прыгаворную, пужаную і зліканую. Амінь.
***
Госпаду Богу памалюся, Прачыстай Мацеры ўкланюся, якому там дзянёчку, такому і часочку, якой зарыцы, такой парьщы. Дай, Госпадзі, на помач рабу свайму (імя). Угаварваю спуганне, страчанне уцешнае, нацешнае і з рук, і з ног, і з жывата, з рацівага сэрца, з краснай печані, з касцей-пакостачак, з жыл, з паджылак, з яркіх воч, з русаіа воласу, з громкага голасу. Датуль ты, спуг, хадзіў, сэрца таміў, сіні жылкі марыў. Як мой дух пачуў, тут табе не бываць, у раба божага (імя) не стаяць, косці не ламіць, сэрца не ташніць, валасы не чарніць, сініх жылак не марыць. Спалюбі ж мой дух, Гасподне слова. Духам змаўляю, славамі ўпрашаю, худа назад, дабро наперад.
Замова паутараецца тры разы.
***
Шоў Бог Хрыстос цераз калінавы мост, златой грасцінкай папіраўся. Як гэтаму мосціку не ламацца, не прагібацца, так гэтаму (імя) не пугацца, не ўлікацца. Датуль пуганне, уліканне стаяла, пакуль я бабай не стала. Спаць лажусь, на бачок перавярнусь. Маць Прачыстая ў мяне. Што Маці Прачыстай, то і мне